Brandbeveiliging voor archieven, musea en bibliotheken

Brandgevaar en brandverloop in archieven, musea en bibliotheken

Het risico van brand in archieven, musea en bibliotheken is in principe laag, omdat de materialen in de tentoongestelde stukken niet zelf ontbranden. Toch staat de brandbeveiliging in deze instellingen voor een grote uitdaging: defecten in elektrische systemen, die in deze gebouwen vaak verouderd zijn, kunnen een concreet brandgevaar opleveren. Zo veroorzaakte een defecte elektrische kabelverbinding in 2004 een verwoestende brand in de hertogin Anna Amalia bibliotheek in Weimar. Achter een muurbekleding was de smeulende brand lange tijd onopgemerkt gebleven totdat conventionele rookmelders de reeds ontwikkelde brand ontdekten. De ontdekking kwam echter te laat voor talrijke boeken en kunstwerken. Ze werden voor altijd vernietigd door brand en bluswater.

Dit voorbeeld illustreert het probleem: bij brand in een archief, museum of bibliotheek is de omvang van de schade vaak enorm. Gemakkelijk brandbare materialen zoals papier, karton, hout of textiel zijn ideale broedplaatsen voor branden en worden in dit geval onherstelbaar vernietigd. Tegelijkertijd worden de documenten en tentoonstellingen die in archieven, museumdepots en bibliotheken zijn opgeslagen, vaak dicht opeengepakt in ruimtes met droge lucht. Als het vuur eenmaal brandt, verspreidt het zich in enkele seconden. Conserveringsvloeistoffen zoals alcohol of ethanol in natte collecties zijn ook licht ontvlambare stoffen die als brandversnellers kunnen fungeren. Zelfs kleine hoeveelheden rook en roet zijn voldoende om gevoelige kunstvoorwerpen en documenten onherstelbaar te beschadigen.

Hoogste eisen op het gebied van brandbeveiliging

De eisen voor brandbeveiliging in bibliotheken, musea en archieven zijn daarom bijzonder hoog. De rookmelder moet de brand zo vroeg mogelijk in zijn ontwikkeling detecteren, zodat de verspreiding ervan zo snel mogelijk kan worden voorkomen. Conventionele rookmelders kunnen deze taak meestal niet uitvoeren, omdat ze alleen een brand detecteren wanneer deze zich al tot op zekere hoogte heeft ontwikkeld. Ook brandbestrijding door middel van een sprinklersysteem is problematisch. De sprinklerinstallatie treedt pas in werking als een brand zich heeft verspreid en zou deze mogelijk blussen, maar door het gebruik van bluswater zou het ook de tot dan toe gespaard gebleven archieven ernstig beschadigen of vernietigen. Voor documenten die soms de laatste getuigenis zijn van historische gebeurtenissen, bouwvoorschriften of hun eigen oorsprong, is het daarom essentieel dat er preventieve brandbeveiligingsmaatregelen worden genomen. Hier leidt de weg naar de ideale brandbeveiliging voor musea, archieven en bibliotheken via actieve brandpreventie in de vorm van het OxyReduct^® zuurstofreductiesysteem in combinatie met vroegtijdige branddetectie via TITANUS^® rookaanzuigmelders van WAGNER.